Terugblik op: 75 jaar vrijheid voor c.k.c. Maassluis05/05/2020

Ter gelegenheid van 5 mei 2020  

We vieren dit jaar dat Nederland 75 jaar geleden werd bevrijd van de Duitse overheersing. In Maassluis heeft dat tot nu toe terecht veel aandacht gekregen door middel van een mooi programma van activiteiten en herdenkingen. Helaas kon veel daarvan niet doorgaan door de maatregelen ten gevolge van de Coronacrisis. Zo ook veel ‘gewone’ activiteiten die door onze club waren gepland zoals de viering van Koningsdag, het jaarlijkse hoogtepunt wat Oranjefeesten betreft in Maassluis. Wat eveneens spijtig genoeg niet door kon gaan was het Korfbal Café in maart en de tweede editie in juni. Bedoeling van die Korfbal Cafés was o.a. het verhalen bij elkaar op te halen en te delen over de 90 jarige geschiedenis van onze club. Een club nu ineens beknot in haar vrijheid door strenge overheidsmaatregelen. Maar er komen vast betere tijden en de rijke geschiedenis van 1930 tot nu komt vast nog wel ter viering op de agenda. Voor de Korfbal Café bijeenkomsten hebben we samen (Annelies, Dick, Henny, Jan en Jaap alle vijf meer dan 60 jaar lid) al flink wat in onze eigen archieven en dat van de club gegraven en er kwamen heel mooie dingen naar boven, van oude clubladen tot foto’s en memorabilia. Aan de hand van enkele opmerkelijke brieven en feiten uit het clubarchief rondom de tweede wereldoorlogsjaren wil ik met name rondom het thema Vrijheid en Oranje er wat nader met jullie naar kijken, de brieven (data vet gedrukt) zijn als bijlage toegevoegd en het bestuderen meer dan waard.  

Veel leesplezier,  

Jaap Poldervaart

1932

Uit een mooie brief van het Oranje-Comité ‘’Maassluis” van 15 augustus 1932, twee jaar na oprichting blijkt al dat korfballers iets hebben met oranje feesten. De club wilde korfbal presenteren op het feestterrein. De korfballers moesten het echter afleggen tegen zwemmers zo leert de brief, maar wat in het vat zat is nooit meer verzuurt kan je nu zeggen. Koninginnedag werd toen gevierd op 31 augustus de verjaardag van koningin Wilhelmina.

Zelf speelde en oefende de korfballers hun wedstrijden in die begin periode op het terrein van M.V.V. Excelsior aan de A.E. Maasstraat en het terrein van voetbalclub MVV ‘Hollywood’ eveneens in de Kapelpolder, met gebruik van kleedlokaal zo leert het archief, tegen een vergoeding van Fl 15,00 per jaar. Later werd er gespeeld op een eigen terrein aan de Heldringstraat, tot 1938, ook weer in de Kapelpolder.

1942

We maken een sprong in de tijd, de donkere jaren ’40-’45. Na de vlotte start en een bloeiende periode ondanks de grootste economische 30er jaren crisis van de 20e eeuw, was voortbestaan van een christelijke (alleen dat al was onmogelijk) korfbalclub gedurende de tweede wereldoorlogstijd niet meer toegestaan en mogelijk. Het ledental was tot 10 gedaald en op de zelfde plaats waar op 11 juli 1930 de club werd opgericht, het Tehuis voor Zeelieden (Wip 2 te Maassluis) door 26 jongeren werd nu de vereniging gedwongen opgeheven. Lees hiervoor de bijgevoegde NOTULEN van de ledenvergadering op 12 augustus 1942. In de notulen veel boeiende details van het nog twee jaar in oorlogstijd blijven korfballen en bekende namen. Onderaan de notulen een zeer belangrijke toevoeging van w.n. secretaris F. Warnaar: fictieve notulen i.v.m. geëiste opheffing.

Tot de opheffing in 1942 speelde onze club op het terrein aan het Mackayplein. Na de opheffing kwamen daar volkstuintjes, en die waren gezien de voedselschaarste zeker van belang.

Brief 10 oktober 1942 van ‘Commissaris voor niet-commerciële Vereenigingen en Stichtingen’ (let ook op het adres, Waalsdorperweg). Er wordt een ‘vergunning’ afgegeven tot ontbinding en liquidatie van de Korfbalclub Maasluis. De vrijheid van verenig (een grondrecht) is de korfballers ontnomen. Wrang detail 50% van het batig saldo moet worden overgemaakt aan de Stichting “Winterhulp Nederland” een Nationaalsocialistische (NSB) organisatie. Ook komt het woord Christelijk niet in de brief voor. Nederland en Maassluizers in de greep van het fascisme.

Uit een jubileum clubbladuitgave in 1950 blijkt uit een bijdrage van de heer Cees Boog dat gedurende de oorlogsjaren de club in naam werd opgeheven (fictief dus) en in feite bleef bestaan en er steeds onderlinge en vriendschappelijke wedstrijden zijn gespeeld. Dankzij de medewerking van de Gymn. Ver. Sparta werd een vorm gevonden waardoor korfballen mogelijk bleef. Sparta kocht de materialen en opstal (houten kleedlokaal) voor f 125,00 en nam de huur over. Met als onderhandse afspraak dat de korfballers daar konden blijven spelen en oefenen. Zo werd de bezetter en hun vazallen gefopt.

1945 

En dan komt in mei 1945 gelukkig de bevrijding en vertoont ons land en onze club zijn veerkracht. C.K.C Maassluis stuurt al op 23 mei 1945 een brief aan het Bestuur der M.V.V. Excelsior. Gezien de volkstuintjes op het voormalige korfbalsportveld Mackayplein verzoekt men Excelsior om op donderdagavonden te mogen trainen op hun terrein aan de A.E. Maasstraat in de Kapelpolder. Waarschijnlijk is toen al de basis gelegd voor de sterke band tussen de twee clubs tot nu aan toe.

27 juni/2 juli 1945, onze club ontvangt een mooie compacte brief van het Gemeentebestuur van Maassluis. Het oorspronkelijke oefenterrein aan het Mackayplein komt waarschijnlijk vrij.

De voedselvoorziening d.m.v. volkstuintjes is blijkbaar minder van belang geworden (goed teken na de hongerwinter en voedselschaarste). Het terrein komt beschikbaar voor ‘beoefening van de korfbalsport’ tegen en vergoeding van f. 1,– per maand. De gemeente verzorgd geen afscheiding van het terrein! Daarvoor moest ook toen al een beroep gedaan worden op zelfwerkzaamheid van de leden. Maar gezien de grote vreugde van het weer vrij zijn en mogen sporten zal dat geen probleem zijn geweest.

Uit een mooie brief van het Oranje-Comité ‘’Maassluis” op 12 juli 1945 blijkt dat de in de oorlogsjaren ‘verboden’ korfballers naast ‘beoefening van de korfbalsport’ op het Excelsior terrein ook al weer actief betrokken waren bij de bevrijdingsfeesten. Het formele ‘Mijne Heeren’ past natuurlijk bij de tijd van toen maar ik denk dat het juist leuke jonge meiden en jongens in het blauw oranje waren die op 29 en 30 juni de bevrijding vast uitbundig hebben helpen vieren. De Wederopbouwtijd was aangebroken, Nederland Herrijst!

Brief van de Christelijke Korfbal Bond in Nederland van 18 augustus 1945. Uitgebreid antwoord op het korte briefje van secretaris Cees Boog van 13 augustus 1945 waarin hij meld met groot genoegen dat C.K.C. Maassluis nog steeds bestaat en vraagt, kort samengevat, of dat voor de CKB ook geldt. Het antwoordt is prachtig! Geeft mooi inzicht in die naoorlogse korfbalsituatie en het zich weer letterlijk en figuurlijk oprichten van een bondsorganisatie. Met activiteiten, een eigen blad “Lichaamsoefening”, provinciale afdelingen, buurverenigingen in Vlaardingen en Schiedam, en seriewedstrijden bij de Rotterdamse korfbalclub “Blauw Wit”. De energie, sportiviteit spat er van af. En ook niet onbelangrijk het regelen van het terugkrijgen van een gedwongen afdracht van f 45,– bij de ‘fictieve’ opheffing van de club in 1942. Al met al een betekenisvolle brief dus en een mooi historisch document voor C.K.C. Maassluis en korfbal in het algemeen.

De plaats waar wordt gekorfbald is dan nog het openbare speelterrein aan het Mackayplein zonder kleedlokaal.

Als laatste neem ik jullie mee naar een weer compacte brief van het Gemeentebestuur van Maassluis aan onze club van 8 september 1945, met als onderwerp: verhuur grond, plaatsen clubgebouw. Het verzoek van onze club is gehonoreerd en het college besluit (natuurlijk met gedegen ambtelijke voorwaarden) dat we mogen gaan korfballen op een terrein bekend als ‘gedeelte der gemeenteweide, gelegen aan de Talmastraat’. En niet onbelangrijk ‘vergunning te verleenen tot het plaatsen en hebben van een houten kleedgelegenheid…..”. Zo kwam er een eind aan het min of meer zwervende bestaan door de Kapelpolder, C.K.C. Maassluis was hiermee een echte ‘stortclub’ geworden (wijk ’t Stort in de Kapelpolder) die het tot 1972 zou blijven. En alweer kruiste een voetbalvereniging ons pad, dit keer de vlakbij gelegen voetbalvereniging VDL.

2020

In het houten kleedgebouw op ons veld op ‘het stort’ welke wij oneerbiedig ‘De Keet’ noemde trok ik vanaf 1959 voor het eerst mijn korfbalschoenen aan en zette mijn eerste schreden richting een rijk korfbalverleden. En dat in ongekende vrijheid waar we niet dankbaar genoeg voor kunnen zijn.